سەنتەری توێژینەوەی ئیمارات دووەمین دانیشتنی گفتوگۆی خۆی بە هاوکاری زانکۆی ژێجیانگ بۆ زانستە پیشەسازی و بازرگانییەکان ئەنجامدا. لەژێر ناونیشانی “هاوکاری چینی – عەرەبی- ئاسۆ و دیدگاکان لە بواری ڕاگەیاندن و چاپ و بڵاوکردنەوە”، کۆنفرانسەکە لە 15ی ئەم مانگەدا بە بەشداری ژمارەیەک توێژەر لە چین و وڵاتانی جۆربەجۆری عەرەبی کرایەوە.
لەم دیدارەدا کۆمەڵێک بابەت تاوتوێ کران لەوانە؛
پەرەسەندنی میدیا و بڵاوکردنەوە لە نێوان چین و جیهانی عەرەبیدا، دەرکەوتەکانی هاوکاریی کولتووری و میدیایی نێوان چین و وڵاتانی عەرەبی، دەرکەوتنی هاوکاریی کولتووری و میدیایی نێوان چین و تونس و ئاسۆی پۆتانسێلی، ڕۆڵی میدیا لە بەرزکردنەوەی لێکتێگەیشتنی یەکتر لە نێوان کولتوورەکان و گەلان، ڕۆڵی میدیا لە ناساندنی میراتی کولتووری نامەعنەوی چینی: کەیسێک لە ژێجیانگ , کاریگەری بەرهەمە کولتوورییە بینراو و بیستراوەکانی چینی و ڕێبازەکەیان بۆ بەرزکردنەوەی پەیوەندی نێودەوڵەتی لەگەڵ جیهانی عەرەبی، ساڵۆنە کولتوورییەکان “چین لە چاوی میسرییەکان، پردی پەیوەندی نێوان گەلانی میسر و چین” بەکارهێنانی میدیای پەیوەندیکردن پێشهاتەکانی ئەم دواییە لە بواری ڕاگەیاندن لە نێوان چین و جیهانی عەرەبیدا، دەرفەت و تەحەددیاتی بەردەم کەرتی ڕاگەیاندن لە نێوان چین و جیهانی عەرەبیدا، هەروەها ڕۆڵی ڕاگەیاندن لە بەرزکردنەوەی لێکتێگەیشتنی یەکتر لە نێوان کولتوورەکاندا، ئەزموونی “شایەت و شایەتحاڵ” وەک نموونەیەک.
سەرۆکی سەنتەرەکە، پرۆفیسۆر فاتن-جو لینگ، کۆنفرانسەکەی بە وتارێک کردەوە کە تیایدا ئاماژەی بەوەدا کە: گەلانی چینی و عەرەبی چەندین چەمکی گەشەپێدانی هاوبەشیان هەیە و بەدواداچوون بۆ ئاڵوگۆڕی کولتووری چینی و عەرەبی بە ناوەڕۆک و فۆڕمی جۆراوجۆرەوە لە سەردەمی مۆدێرن دا بناغە و ڕۆحی پەیوەندییە ستراتیژییە هەمەلایەنەکانی چین و عەرەبن “.
پاشان د.لوجاین سلێمان، توێژەر لە بواری پەیوەندییەکانی چین و عەرەب، باسی لەو ئاستەنگ و سەختییانەی کرد کە ڕێگرن لە پەیوەندی چینی و عەرەبی لەم چوارچێوەیەدا چەندین پێشنیاری خستەڕوو، لەوانە: “لێکۆڵینەوە لە جەماوەری عەرەبی بە قووڵی، و بزانن دەیانەوێت چی ببیستن، بۆیە بێگومان پەیامێک هەیە”.
لە بەرامبەردا، پرۆفیسۆر فەهد ئاریشی، نووسەری سعودی کە ئارەزووی کاروباری چینی هەیە، لە توێژینەوەکەیدا ئاماژەی بە “پێشکەوتنی بەرچاوی نێوان لایەنی چینی و عەرەبی، و کاریگەرییەکانی ڕێگای ئاوریشم و دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگا لە بەهێزکردنی ئەم پەیوەندییە” کردووە.
ڕیاد بێلزاویا، ڕاوێژکاری میرات لە پەیمانگای میراتی نیشتمانی کۆماری تونس، تێڕوانینێکی گشتی لەبارەی پەیوەندییەکانی چین و تونس لە بوارەکانی ڕاگەیاندن و ڕۆشنبیری پێشکەش کرد، لەگەڵ پێناسەیەک بۆ گرنگترین قۆناغەکانی هاوکاری نێوان هەردوولا.
د.علا حوسنی الموزەین، بەڕێوەبەری گشتی و دامەزرێنەری دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی نێودەوڵەتی ئەلمەشرق لە مالیزیا، لە توێژینەوەکەیدا جەختی لەسەر گرنگی میدیا لە هەڵوەشاندنەوەی ئەو چەشنە چەقبەستووە کردۆتەوە، بەتایبەتی کە سەکۆیەکی گرنگە بۆ هاوکاریی کولتووری.
دکتۆر بوتهاینا شیشیلی، توێژەر لە سەنتەری توێژینەوەی ئیمارات لە زانکۆی ژێجیانگ بۆ زانستە پیشەسازی و بازرگانییەکان، ئاماژەی بە ڕۆڵی میدیا کرد لە ناساندن و پاراستنی میراتی کولتووری نامەعنەویدا لەم چوارچێوەیەدا چەندین پێشنیاری خستەڕوو، لەوانە: “دروستکردنی دیجیتاڵێک ئیکۆسیستەم ستراتیژی بنەڕەتییە بۆ بەرزکردنەوەی پاراستن”.
لای خۆیەوە دکتۆر سون لی نیمیر توێژەر لە کۆلێژی توێژینەوە نێودەوڵەتییەکان لە زانکۆی پەیوەندییەکانی چین، توێژینەوەیەکی لەسەر گرنگی دراما لە گەیشتن بە پەیوەندی نێوان گەلان پێشکەش کرد.
دکتۆر ئەلسەوی ئەلسەوی ئەحمەد، مامۆستای فەلسەفە لە زانکۆی بنها و دامەزرێنەری ساڵۆنی ڕۆشنبیری چینی “چین لە چاوی میسرییەکان”، توێژینەوەیەکی پێشکەش کرد کە تێیدا ئەزموونی ساڵۆنی ڕۆشنبیری میسری – چینی ڕوونکردەوە ، و گرنگی بڵاوکردنەوەی ئەم ئەزموونە بۆ وڵاتانی جۆراوجۆری عەرەبی.
پرۆفیسۆر ساڵح حەسەن ئەبو عەسر، لێکۆڵەر و نووسەری یەمەنی و پەیامنێری گۆڤاری ئەلعەرەبی کوەیتی لە چین، ئاماژەی بەوەدا کە “کەلێنێک لەو ڕۆڵەدا هەیە کە ئەم پەیوەندییە مۆدێرنە دەیگێڕێت لە پردکردنی مەوداکان و پردکردنی پەیوەندییەکانی نێوان چین و عەرەبدا وڵاتان”، بە وردی ئاماژە بە هۆکارەکانی ئەم بۆشاییە دەکات.
دکتۆر بیلال داود، مامۆستای خوێندنی باڵا لە مەغریب و بەڕێوەبەری گۆڤاری ئاتلانتیس ئینتەرناشناڵ، باسی لە پەرەپێدانی پەیوەندییەکانی چین و مەغریب کرد و ئاماژەی بە ڕۆڵی میدیا لەم بوارەدا کرد.
د.ئەحمەد جەعفەری مامۆستا لە زانکۆی ئەفریقای ئەحمەد درایا ئەدرار لە جەزائیر ئاماژەی بە گرنگی گەیاندنی ڕیکلامە چینییەکان بە خوێنەری عەرەب بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کرد.
لە کۆتاییدا دکتۆر حەفاف چانگ یو جێگری سەرۆکی سەنتەری توێژینەوەی ئیمارات و جێگری سەرۆکی بەشی زمانی عەرەبی لە زانکۆی ژێجیانگ بۆ زانستە پیشەسازی و بازرگانییەکان، پوختەیەکی لە وتارەکانی خستەڕوو کە لە کۆنفرانسەکەدا هاتبوون.
هەروەها لە کۆتایی کۆنفرانسەکە لەلایەن پرۆفیسۆر جەمال سەرحان مامۆستا و پسپۆڕی بەشی زمانی عەرەبی لە زانکۆی ژێجیانگ بۆ زانستە پیشەسازی و بازرگانییەکان و ڕێکخەری سیمپۆزیۆمەکە کۆتایی هات، کە تیایدا سوپاسی سەرجەم ئامادەبووانی کرد.
جێگای سەرنجە سەنتەری توێژینەوەی ئیمارات لە ساڵی ٢٠١٩ دامەزراوە و ساڵی ڕابردوو یەکەمین کۆنفرانسی خۆی لەسەر ڕۆڵی وەرگێڕان و بڵاوکردنەوە لە نێوان چین و جیهانی عەرەبیدا ئەنجامدا.
لوجەین سلێمان / ئەندامی دەستەی بەڕێوەبەری ڕابیتەی عەرەبی – چینی بۆ دیالۆگ و پەیوەندی
