چین بەكوردی بۆ توێژینەوە و ڕاگەیاندن

库尔德语中的中国研究和媒体

سەرۆک شی جینپینگ لەگەڵ هاوتا ئەمریکییەکەی کۆبوویەوە

سنور عەبدوڵا وێنۆچکە

|

لە هاوپۆلی ,

|

Loading

ڕۆژی شەممە شی جینپینگ سەرۆکی چین لە پەراوێزی سی و یەکەمین کۆبوونەوەی سەرکردە ئابوورییەکانی هاریکاری ئابووریی ئاسیا و زەریای هێمن (ئاپێک) لەگەڵ جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا کۆبووەوە.
شی بە ئاماژەدان بەوەی کە دڵخۆشە بە دیداری بایدن جارێکی تر، وتی کە لە ماوەی چوار ساڵی ڕابردوودا پەیوەندییەکانی نێوان چین و ئەمریکا هەوراز و نشێوی بەخۆیەوە بینیوە، بەڵام لە ژێر سەرکردایەتی هاوبەشی هەردوو سەرۆکدا، هەردوولا بە هەمان شێوە سەرقاڵی کارێکی بەرهەمدار بوون گفتوگۆ و هاوکاری و پەیوەندییەکانیان بە گشتی جێگیر بووە.
شی ئاماژەی بەوەشکرد، ڕەوتی پەیوەندییەکانی نێوان چین و ئەمریکا ڕەوایەتی ئەو ئەزموونانە و ئەو تێڕوانینانەی سەلماندووە کە لە 45 ساڵە پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانی نێوانیانەوە وەرگیراون. ئاماژەی بەوەشکرد، کاتێک هەردوو وڵات وەک هاوبەش و دۆست مامەڵە لەگەڵ یەکتر دەکەن، بەدوای خاڵی هاوبەشدا دەگەڕێن لەکاتێکدا جیاوازیەکان وەلا بنێن، و هاوکاری یەکتر بکەن بۆ سەرکەوتن، پەیوەندییەکانیان پێشکەوتنی گەورە بەدەستدەهێنن. بەڵام ئەگەر هەردوولا وەک ڕکابەرێک یان نەیارێک مامەڵە لەگەڵ یەکتر بکەن و بەرەو کێبڕکێی توند هەنگاو بنێن و هەوڵی زیانگەیاندن بە یەکتر بدەن، ئەوا دەبنە هۆی ناسەقامگیری یان تەنانەت پاشەکشە لە پەیوەندییەکانیاندا.
شی بە ئاماژەدان بەوەی کە مرۆڤایەتی لەم جیهانە پڕ لە گێژاوەدا ڕووبەڕووی تەحەدای بێ وێنە دەبێتەوە کە بەهۆی ململانێی دووبارەبووەوە، کێشە کۆنەکان بەهۆی کێشە نوێیەکانەوە توندتر دەبنەوە، وتی کە نابێت کێبڕکێ لە نێوان وڵاتە گەورەکاندا لۆژیکی بنەڕەتی ئەو سەردەمە بێت؛ تەنها هاودەنگی و هاوکاری دەتوانێت یارمەتی مرۆڤایەتی بدات بۆ تێپەڕاندنی سەختییەکانی ئێستا.
لە سەردەمێکدا کە شایەتحاڵی خولێکی نوێی شۆڕشی زانستی-تەکنەلۆژی گەشەسەندوو و گۆڕانکاری پیشەسازییە، چارەسەرەکە ئەوە نییە کە زنجیرەکانی دابینکردن لە یەکتر جیابکرێتەوە یان تێکیان بدات؛ لەڕاستیدا تەنیا هاوکاریی سودبەخشی هەردوولا دەتوانێت ببێتە هۆی گەیشتن بە گەشەسەندنی هاوبەش، ئاماژە بەوە دەکات کە ڕێبازی “حەوشەی بچووک بە دیوارە بەرزەکانەوە” ئەوە نییە کە وڵاتێکی گەورە بەدوایدا بگەڕێت و کراوەیی و بەشداریکردن تاکە ڕێگەیە بۆ پێشخستنی خۆشگوزەرانیی مرۆڤایەتی.
سەرۆک شی لە درێژەی قسەکانیدا وتی: چین و ئەمریکا وەک دوو وڵاتی گەورە پێویستە بەرژەوەندییەکانی هەموو جیهان لەبەرچاو بگرن و دڵنیایی و وزەی ئەرێنی زیاتر بخەنە ناو جیهانی پڕ لە گێژاوەوە.
شی جەختی لەسەر باوەڕەکەی کرد کە پەیوەندی سەقامگیری نێوان چین و ئەمریکا کە گرنگترین پەیوەندی دوو قۆڵی جیهانن، نەک تەنها بۆ بەرژەوەندی گەلانی چین و ئەمریکا، بەڵکو بۆ داهاتوو و چارەنووسی هەموو مرۆڤایەتیش گرنگە.
ئاماژەی بەوەشکرد، پێویستە هەردوولا خۆشگوزەرانی هەردوو گەل و بەرژەوەندی هاوبەشی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لەبەرچاو بگرن، هەڵبژاردنی ژیرانە بکەن، و بەردەوام بن لە گەڕان بەدوای ڕێگای ڕاست بۆ گەیشتن بە کۆدەنگی، و بەدیهێنانی پێکەوە ژیانی ئاشتیانە و درێژخایەن لەسەر ئەم هەسارەیە.
شی بە ئاماژەدان بە هەڵبژاردنەکانی ئەم دواییەی ئەمریکا جەختی لەوە کردەوە کە ئامانجی چین بۆ دامەزراندنی پەیوەندیی سەقامگیر و تەندروست و بەردەوامی چین و ئەمریکا هیچ گۆڕانکارییەکی بەسەردا نەهاتووە.
هەروەها وتی، پابەندبوونی چین بە ڕێزگرتن لە یەکتر، پێکەوە ژیانی ئاشتیانە و هاوکاریی براوە-بردنەوە وەک بنەما لە مامەڵەکردن لەگەڵ پەیوەندییەکانی چین و ئەمریکادا هیچ گۆڕانکارییەکی بەسەردا نەهاتووە.
ئاماژەی بەوەشکرد، هەڵوێستی چین لەسەر پاراستنی سەروەری و بەرژەوەندییە ئەمنییەکان و گەشەپێدانی بەبڕیارانە نەگۆڕاوە، خواستی چینیش بۆ پێشخستنی دۆستایەتی تەقلیدی نێوان گەلانی چین و ئەمریکا نەگۆڕاوە. سەرۆکی چین ئاماژەی بەوەشکرد، چین ئامادەیە لەگەڵ حکومەتی ئەمریکا کاربکات بۆ پاراستنی دیالۆگ و فراوانکردنی هاوکارییەکان و بەڕێوەبردنی جیاوازییەکان، بەمەبەستی هەوڵدان بۆ گواستنەوەی بەردەوامی پەیوەندییەکانی نێوان چین و ئەمریکا بۆ بەرژەوەندی هەردوو گەل.

هاوکات سەرۆک شی وتی؛ ئەگەر لایەنی ئەمریکی گرنگی بە پاراستنی ئارامی لە سەرانسەری گەرووی تایوان بدات، ئەوە زۆر گرنگە بە ڕوونی بیبینین سروشتی ڕاستەقینەی لە لای چینگ-تێ و دەسەڵاتدارانی پارتی پێشکەوتنخوازی دیموکراتەوە بۆ بەدواداچوونی “سەربەخۆیی تایوان”، بە وریاییەوە مامەڵە لەگەڵ پرسی تایوان بکەن، بهەڵوێست وەربگرن و دژی “سەربەخۆیی تایوان” بوەستنەوە، و پشتگیری لە یەکگرتنەوەی ئاشتیانەی چین بکەن. شی ئاماژەی بەوەشکرد، ئارامی و سەقامگیری لە سەرانسەری گەرووەکە و چالاکیی جوداخوازان کە بەدوای “سەربەخۆیی تایوان”دا دەگەڕێن، دوو شتن کە ناتوانن لەگەڵ یەکتردا بگونجێن، وەک ئاو و ئاگر.

error: Content is protected !!